ಸಿನಿಮಾ ಟೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಲು ಕಾದ ಹುಡುಗ; ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕದ ದಿಗ್ಗಜ, ಹೇಗಿತ್ತು ಎಸ್.ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪನವರ ಹೋರಾಟದ ಬದುಕು!

ಎಸ್.ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪ

ಬೆಂಗಳೂರು: ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕದ ದೈತ್ಯ ಪ್ರತಿಭೆ, ಅಕ್ಷರ ಲೋಕದ ಹಿಮಾಲಯ, ಸರಸ್ವತಿ ಸಮ್ಮಾನ್ ಪುರಸ್ಕೃತ, ಪದ್ಮಭೂಷಣ (Padma Bhushan) ವಿಭೂಷಿತ ಡಾ. ಎಸ್.ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪ (Dr. S.L. Bhyrappa) ಎಂದರೆ ಅದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಹೆಸರಲ್ಲ, ಅದೊಂದು ಯುಗ, ಅದೊಂದು ತತ್ವ, ಅದೊಂದು ಹೋರಾಟದ ಪ್ರತಿಬಿಂಬ. ಅವರ ಜೀವನವನ್ನು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿ ಗಮನಿಸಿದರೆ, ಸಿನಿಮಾ ಟೆಂಟ್‌ನ ಹೊರಗೆ ಟಿಕೆಟ್‌ಗಾಗಿ ಗೇಟ್ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹುಡುಗನೊಬ್ಬ, ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಅಮೂಲ್ಯ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿ ವಿಶ್ವಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡ ‘ಕಾದಂಬರಿ ಸಾರ್ವಭೌಮ’ನಾದ ಪಯಣ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಬದುಕು ಹೋರಾಟ, ಸಂಕಲ್ಪ, ಛಲ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೇಲಿನ ಅಚಲ ಪ್ರೀತಿಗೆ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ನಿದರ್ಶನ.

1931ರ ಆಗಸ್ಟ್ 20ರಂದು ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚನ್ನಪಟ್ಟಣ ತಾಲೂಕಿನ ಸಂತೇಶಿವರ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಎಸ್.ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪನವರ ಬಾಲ್ಯ ಬಡತನ ಮತ್ತು ಸಂಕಷ್ಟಗಳಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತು. ತಾಯಿಯ ಪ್ರೀತಿ, ಆಶ್ರಯ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ. ಸಣ್ಣ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ತಾಯಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡು, ಸವತಿ ತಾಯಿಯ ಆರೈಕೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಬೇಕಾಯಿತು. ಹಸಿವಿನ ಯಾತನೆ, ಬಡತನದ ಸಂಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಅವರು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲೇ ಅನುಭವಿಸಿದರು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪರದಾಡಿದ್ದೂ ಉಂಟು. ಅವರ ಬಾಲ್ಯದ ಬವಣೆಗಳು, ಅನುಭವಗಳು ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿರುವುದು ಅವರ ಓದುಗರಿಗೆ ತಿಳಿದಿರುವ ವಿಚಾರ.

ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಹೋರಾಡಿದರು. ಶಾಲಾ ಶುಲ್ಕ ಕಟ್ಟಲು ಹಣವಿಲ್ಲದೆ, ಓದು ಮುಂದುವರೆಸುವುದೇ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗಿತ್ತು. ಹಳ್ಳಿಬಿಟ್ಟು ಮೈಸೂರಿಗೆ ಬಂದು, ಆಶ್ರಯ ಅರಸಿ, ಸಿನಿಮಾ ಟೆಂಟ್‌ನ ಹೊರಗೆ ಬಾಗಿಲು ಕಾಯುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಕೂಡ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದರು ಎಂದರೆ ಅವರ ಜೀವನ ಎಷ್ಟು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಇಂತಹ ಕಠಿಣ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲೂ ಓದುವ ಛಲವನ್ನು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ. ಹಗಲು ದುಡಿದು, ರಾತ್ರಿ ಓದಿ, ಎಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ಬೀದಿ ದೀಪದ ಕೆಳಗೆ ಕುಳಿತು ಪಾಠ ಮಾಡಿದ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಅವರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಬಿ.ಎ., ಎಂ.ಎ. ಪದವಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದದ್ದು ಅವರ ಅಚಲ ಸಂಕಲ್ಪಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ನಂತರ, ಮಹಾಭಾರತದ ಕುರಿತು ಪ್ರೌಢ ಪ್ರಬಂಧ ಮಂಡಿಸಿ, ಬರೋಡಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಪಿ.ಎಚ್.ಡಿ. ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಇದು ಅವರ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಜೀವನದ ಒಂದು ಮೈಲಿಗಲ್ಲು.

ಶಿಕ್ಷಕ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಂಡ ಭೈರಪ್ಪನವರು ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿಯ ಕಾಲೇಜೊಂದರಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಬೋಧನಾ ವೃತ್ತಿಯ ಜೊತೆಜೊತೆಯಲ್ಲೇ ಕಾದಂಬರಿ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡರು. ತಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ಸಮಾಜ, ಮಾನವ ಸಂಬಂಧಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣತೆ, ಆಧುನಿಕ ಜೀವನದ ಸವಾಲುಗಳು, ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸ – ಇವೆಲ್ಲವೂ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಗೆ ವಸ್ತುವಾದವು. ‘ಧರ್ಮಶ್ರೀ’, ‘ವಂಶವೃಕ್ಷ’, ‘ಗೃಹಭಂಗ’, ‘ಪರ್ವ’, ‘ಸಾರ್ಥ’, ‘ದಾಟು’, ‘ತಂತು’, ‘ಮಂದ್ರ’, ‘ನೆಲೆ’, ‘ಕವಲು’ ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಹೊಸ ದಿಕ್ಕನ್ನೇ ನೀಡಿದವು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾದಂಬರಿಯೂ ಸಂಶೋಧನೆ, ವಿಮರ್ಶೆ ಮತ್ತು ಆಳವಾದ ಚಿಂತನೆಯ ಫಲವಾಗಿದೆ.

ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಕೇವಲ ಮನರಂಜನೆ ನೀಡದೆ, ಓದುಗರನ್ನು ಚಿಂತನೆಗೆ ಹಚ್ಚುತ್ತವೆ, ಪ್ರಶ್ನಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ಕಂದಾಚಾರ, ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ಧೈರ್ಯ, ಮನುಷ್ಯನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಗಹನ ಚಿಂತನೆಗಳು ಅವರ ಬರಹದ ಜೀವಾಳ. ಹಲವಾರು ವಿವಾದಗಳಿಗೂ ಸಿಲುಕಿ, ಅದೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಎದುರಿಸಿ ನಿಂತ ಭೈರಪ್ಪನವರು, ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಒಂದು ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು. ಅವರ ಬರಹಗಳು ಹಲವು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಗೊಂಡು ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿವೆ.

ಪದ್ಮಭೂಷಣ, ಸರಸ್ವತಿ ಸಮ್ಮಾನ್, ನೃಪತುಂಗ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಅವರಿಗೆ ಸಂದಿವೆ. ಆದರೆ, ಈ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೂ ಮೀರಿದ ದೊಡ್ಡ ಗೌರವವೆಂದರೆ, ಓದುಗರು ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಓದಿ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿನ ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ಗಹನತೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿರುವುದು. ಸಿನಿಮಾ ಟೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಗಿಲು ಕಾದ ಹುಡುಗನಿಂದ, ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (Jnanapith Award) ಪಡೆಯದಿದ್ದರೂ, ಜ್ಞಾನಪೀಠಿಗರಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಗಳಿಸಿದ ಮಹಾನ್ ಸಾಹಿತಿಯಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಡಾ. ಎಸ್.ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪನವರ ಬದುಕು, ಪ್ರತಿಭಾವಂತರಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೋರಾಟಗಾರರಿಗೆ ಸದಾ ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಚಿಲುಮೆ.