ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ದರ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ ಬದಲಾವಣೆ: 12% ಮತ್ತು 28% ಹಂತ ರದ್ದು – ಗುಂಪು ಮಂತ್ರಿಗಳ ಶಿಫಾರಸು

ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ದರ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ ಬದಲಾವಣೆ: 12% ಮತ್ತು 28% ಹಂತ ರದ್ದು – ಗುಂಪು ಮಂತ್ರಿಗಳ ಶಿಫಾರಸು

ನವದೆಹಲಿ: ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಸ್ತು ಮತ್ತು ಸೇವಾ ತೆರಿಗೆ (ಜಿಎಸ್‌ಟಿ) ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುವಂತಹ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ನೆಲೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ದರ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಗುಂಪು ಮಂತ್ರಿಗಳ ಸಮಿತಿ (GoM) ಮಹತ್ವದ ತೀರ್ಮಾನ ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಜಾರಿಗೆ ಇರುವ 12% ಮತ್ತು 28% ದರ ಹಂತಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರದ್ದುಪಡಿಸುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪಕ್ಕೆ ಸಮಿತಿ ಒಮ್ಮತ ಸೂಚಿಸಿದೆ.

2017ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಾಗ, “ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ – ಒಂದು ತೆರಿಗೆ” ಎಂಬ ಉದ್ದೇಶದಡಿ 5%, 12%, 18% ಮತ್ತು 28% ಎಂಬ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ದರ ಹಂತಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದಂತೆ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ 12% ಮತ್ತು 28% ಹಂತಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಿತು. ಇದರಿಂದ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಜಟಿಲತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಟೀಕೆಗಳು ಕೇಳಿಬಂದವು. ಇದೀಗ ಅದನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮುಂದಾಗಿದೆ.

ಹೊಸ ದರ ವಿನ್ಯಾಸ – 5% ಮತ್ತು 18% ಮಾತ್ರ

ಗುಂಪು ಮಂತ್ರಿಗಳ ಶಿಫಾರಸ್ಸಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 5% ಮತ್ತು 18% ಎಂಬ ಎರಡು ಹಂತಗಳೇ ಜಿಎಸ್‌ಟಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲಿವೆ. 12% ಹಂತದಲ್ಲಿ ಇರುವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು 5% ಅಥವಾ 18% ಗೆ ಸರಿಸಲಾಗುವುದು. ಇದೇ ರೀತಿ, 28% ಹಂತದಲ್ಲಿರುವ ಐಷಾರಾಮಿ ವಸ್ತುಗಳು, ವಾಹನಗಳು, ಸಿಗರೇಟ್, ಪಾನೀಯಗಳು ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು 18% ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿ, ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ವಿಶೇಷ ಸೆಸ್ ವಿಧಿಸುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿದೆ.

ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಲಾಭ – ಬೆಲೆ ಇಳಿಕೆ ನಿರೀಕ್ಷೆ

ಈ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಲಾಭವಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ 12% ದರದಲ್ಲಿರುವ ಕೆಲವು ದಿನನಿತ್ಯ ಬಳಕೆಯ ವಸ್ತುಗಳು 5% ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದರೆ, ಅವುಗಳ ಬೆಲೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕೆಲವು ಪ್ಯಾಕೇಜ್ಡ್ ಆಹಾರ ವಸ್ತುಗಳು, ಗೃಹೋಪಯೋಗಿ ವಸ್ತುಗಳು ಹಾಗೂ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮಧ್ಯವರ್ತಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು 5% ದರಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದರೆ, ಗ್ರಾಹಕರು ನೇರವಾಗಿ ಬೆಲೆ ಇಳಿಕೆಯ ಅನುಭವ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಆದರೆ, ಕೆಲವು ವಸ್ತುಗಳು 18% ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದರೆ ಅವುಗಳ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಇದರಿಂದ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಅಸಮಾಧಾನ ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಆದರೆ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ತೆರಿಗೆ ವಿನ್ಯಾಸ ಸರಳವಾಗುವುದರಿಂದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಬೇಡಿಕೆ ನೆರವೇರಿತು

ಆಟೋಮೊಬೈಲ್, ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ವಸ್ತುಗಳು, ಸಿಮೆಂಟ್, ಲಕ್ಸುರಿ ವಸ್ತುಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ತಯಾರಕರು ಕಳೆದ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಹಂತಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿ ಸರಳಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಪ್ರಸ್ತುತ 28% ತೆರಿಗೆಯಿಂದ ತಯಾರಿಕಾ ವೆಚ್ಚವೂ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆಯೂ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದರಿಂದ ಬೇಡಿಕೆ ಕುಸಿಯುತ್ತಿತ್ತು.

ಗುಂಪು ಮಂತ್ರಿಗಳ ಹೊಸ ಶಿಫಾರಸ್ಸು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬಲ ನೀಡುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. “ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ರಚನೆ ಸರಳಗೊಂಡರೆ ಹೂಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ, ಉತ್ಪಾದನೆ ಏರಿಕೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವಿಸ್ತರಣೆ ಸಾಧ್ಯ” ಎಂದು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿವೆ.

ರಾಜ್ಯಗಳ ಆತಂಕ

ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಸಂಗ್ರಹವು ರಾಜ್ಯಗಳ ಆದಾಯದ ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲ. 12% ದರ ಹಂತವನ್ನು 5% ಗೆ ಇಳಿಸಿದರೆ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಆದಾಯ ನಷ್ಟ ಉಂಟಾಗಬಹುದು ಎಂಬ ಆತಂಕ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಇದೆ. ಆದರೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಸೆಟ್ಲ್‌ಮೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರ ನಿಧಿ ಮೂಲಕ ನಷ್ಟವನ್ನು ಭರಿಸುವ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದೆ.

“ಸಮಗ್ರ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನೋಡಿದರೆ, ದರ ವಿನ್ಯಾಸ ಸರಳಗೊಂಡರೆ ತೆರಿಗೆ ವಸೂಲಾತಿ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ, ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಯ ನಷ್ಟ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿರಬಹುದು” ಎಂದು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ತಜ್ಞರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ

ತೆರಿಗೆ ತಜ್ಞ ಡಾ. ರವಿ ಕುಮಾರ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ:
“ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ದರಗಳನ್ನು ಸರಳಗೊಳಿಸುವುದು ಬಹಳ ಸಮಯದಿಂದ ಅಗತ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜಟಿಲ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೂ ತೊಂದರೆ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಈಗ ಕೇವಲ 5% ಮತ್ತು 18% ದರ ಉಳಿದರೆ, ತೆರಿಗೆ ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗುತ್ತದೆ, ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ವೃದ್ಧಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.”

ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು

ಈ ಶಿಫಾರಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ರಾಜಕೀಯ ವಲಯದಿಂದಲೂ ಚರ್ಚೆ ಶುರುವಾಗಿದೆ. ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಪಕ್ಷವು “ಸರ್ಕಾರದ ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನತೆ ಲಾಭ ಪಡೆಯಲಿದ್ದಾರೆ” ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು, “28% ದರವನ್ನು 18% ಗೆ ಇಳಿಸುವ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಐಷಾರಾಮಿ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಸಬ್ಸಿಡಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನತೆಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಲಾಭವಾಗುವುದಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಟೀಕೆ ಮಾಡಿವೆ.

ಮುಂದಿನ ಹಂತ – ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸಭೆ

ಗುಂಪು ಮಂತ್ರಿಗಳ ಶಿಫಾರಸ್ಸು ಇದೀಗ ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿರುವ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬರಲಿದೆ. ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿದರೆ, ಮುಂದಿನ ಎರಡು-ಮೂರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ.

ಭಾರತದ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ತಿರುವು

ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಆರಂಭದಿಂದಲೂ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸರಳತೆ ತರಬೇಕೆಂಬ ಒತ್ತಾಯ ಇತ್ತು. ಈಗ 12% ಮತ್ತು 28% ಹಂತಗಳನ್ನು ರದ್ದು ಮಾಡಿ ಕೇವಲ 5% ಮತ್ತು 18% ದರ ಉಳಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದರೆ, ಇದು ಭಾರತದ ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಬದಲಾವಣೆ ಎಂಬುದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯವಿಲ್ಲ.

• 12% ಮತ್ತು 28% ದರ ಹಂತ ರದ್ದು
• ಕೇವಲ 5% ಮತ್ತು 18% ದರ ಉಳಿಕೆ
• ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಬೆಲೆ ಇಳಿಕೆ – ಕೆಲ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ
• ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ ನೆರವು, ಹೂಡಿಕೆ ಆಕರ್ಷಣೆ
• ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಆದಾಯ ನಷ್ಟ ಸಾಧ್ಯ
• ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಅಂತಿಮ ನಿರ್ಧಾರ ನಿರೀಕ್ಷೆ
• ಜಿಎಸ್‌ಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಮುಂದೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ಧಾರ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಹೆಜ್ಜೆಯಾಗಲಿದೆ.

---