ಅಭಿವೃದ್ಧಿ – ರಕ್ಷಣೆ ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿರಬೇಕು: ವಿನಾಶಕಾರಿ ಪ್ರವಾಹ ಕುರಿತು ಕೇಂದ್ರ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನೋಟಿಸ್

ಅಭಿವೃದ್ಧಿ – ರಕ್ಷಣೆ ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿರಬೇಕು: ವಿನಾಶಕಾರಿ ಪ್ರವಾಹ ಕುರಿತು ಕೇಂದ್ರ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನೋಟಿಸ್

ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಭಾರೀ ಪ್ರವಾಹಗಳು ಜನಜೀವನವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಳಿಸಿವೆ. ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು ನಗರಗಳವರೆಗೂ ನೀರಿನ ಕಾಟ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಅನೇಕರು ಮನೆಮಠ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಪರಿಸರ ಹಾನಿ ಮತ್ತು ಅಸಮರ್ಪಕ ನಗರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಇವುಗಳೇ ಇಂದಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವೆಂದು ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮಹತ್ವದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ನಡೆಸಿದ್ದು, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ನೋಟಿಸ್ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದೆ.

ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಕಳವಳ

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನ ಹಿರಿಯ ಪೀಠವು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿರಬೇಕು ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದೆ. ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಅರಣ್ಯ ನಾಶ, ನದಿತೀರದ ಅತಿಕ್ರಮಣ, ಅಸಮರ್ಪಕ ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣಗಳು ಪ್ರವಾಹದ ತೀವ್ರತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಕೋರ್ಟ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದೆ. ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಹಾಳು ಮಾಡುವಂತಹ ಅಭಿವೃದ್ದಿ ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕವಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಜನಜೀವನಕ್ಕೂ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕೋರ್ಟ್ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಸೂಚಿಸಿದೆ.

ಸರ್ಕಾರಗಳ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ

ಪ್ರವಾಹ ಪೀಡಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ, ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮಗಳು ತುರ್ತಾಗಿ ನಡೆಯಬೇಕೆಂದು ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದೆ. ಆದರೆ ಕೇವಲ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪರಿಹಾರವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಶಾಶ್ವತ ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಮೇಲಿದೆ. ನದೀ ತೀರದ ನಕ್ಷೆ, ಪ್ರವಾಹದ ಅಪಾಯ ವಲಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು, ಅತಿಕ್ರಮಣಗಳನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸುವುದು, ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು — ಇವುಗಳನ್ನು ತಕ್ಷಣ ಜಾರಿಗೆ ತರಬೇಕು ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತಿಳಿಸಿದೆ.

ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೇ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಹಿಮಾಲಯ ಸೇರಿದಂತೆ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿಯಾದ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯಗಳು ಭೂಕುಸಿತ ಹಾಗೂ ಪ್ರವಾಹದ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಿವೆ. ಜೊತೆಗೆ ನದಿ ತಟದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಅಕ್ರಮ ಶಿಲಾ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಮರಳು ದೋಚಾಟವು ನದಿಗಳ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಹರಿವನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿದಿದೆ. ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೀರು ನುಗ್ಗಲು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಅಸಮರ್ಪಕ ಒಳಚರಂಡಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಅತಿಯಾದ ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ವಲಯ.

ಜನರ ಬದುಕಿನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ

ಇತ್ತೀಚಿನ ಪ್ರವಾಹದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ರೈತರು ಬೆಳೆ ಹಾನಿಯಿಂದ ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿದ್ದಾರೆ. ವಿದ್ಯುತ್, ಕುಡಿಯುವ ನೀರು, ಸಾರಿಗೆ ಮುಂತಾದ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗಿ ದಿನನಿತ್ಯದ ಜೀವನ ಸಂಕೋಲೆಯಾಗಿದೆ. ಶಾಲಾ-ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೂ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಭೀತಿ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ.

ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವು ಕೇವಲ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿನ ಭದ್ರತೆಗೆ ಒಂದು ಬಲವಾದ ಸಂದೇಶವಾಗಿದೆ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅನಿವಾರ್ಯ, ಆದರೆ ಅದು ಪ್ರಕೃತಿ ಸಂಪತ್ತುಗಳ ನಾಶದ ಬೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯಬಾರದು. ಸರ್ಕಾರಗಳು ಪರಿಸರ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಪಾಲನೆಗೊಳಿಸಿ, ಶಾಶ್ವತ ನೀತಿಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಬೇಕು. ಹಸಿರು ಆವರಣ, ನದಿ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ, ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ನಗರ ಯೋಜನೆಗಳೇ ಭವಿಷ್ಯದ ದಾರಿ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಪ್ರಕೃತಿಯ ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಿದರೆ ಅದರ ಪರಿಣಾಮ ವಿನಾಶಕಾರಿ. ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿರುವ ನೋಟಿಸ್ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಗಂಭೀರ ಪಾಠವಾಗಬೇಕು. “ಅಭಿವೃದ್ಧಿ – ರಕ್ಷಣೆ ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿರಬೇಕು” ಎಂಬ ಸಂದೇಶವು ಕೇವಲ ನುಡಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗದೆ, ಕಾರ್ಯರೂಪ ಪಡೆಯುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ದೇಶವನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತ ಹಾಗೂ ಶಾಶ್ವತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸುವುದು ಅಗತ್ಯ.

---