
ದೆಹಲಿಯ ನೀರಿನ ಬಿಲ್ಗಳು ₹1.4 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ದಾಟಿದಂತೆಯೇ: ಯಾರು ಏನು ಪಾವತಿಸಬೇಕು?
ಬೆಂಗಳೂರು, ಜುಲೈ 26:
ದೆಹಲಿ ನಗರ ನೀರು ಪೂರೈಕೆ ಮತ್ತು ನಿಕಾಸಿ ಮಂಡಳಿಯ (DJB) ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಜಧಾನಿಯ ಮೇಲೆ ₹1.4 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ಬಾಕಿ ನೀರಿನ ಬಿಲ್ಗಳ ಹೊರೆ ಇದೆ. ಇದೊಂದು ಚಿಂತಾಜನಕ ಮಟ್ಟದ ಹಣಕಾಸು ಬಾಕಿ ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಬಿಲ್ಗಳು ಯಾರ ಮೇಲೆ ಇದೆ? ಯಾರು ಪಾವತಿಸಬೇಕು? ಮುಂದೇನು ನಡೆಯಬಹುದು ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ದೆಹಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.
ಬಾಕಿ ಬಿಲ್ಗಳ ಮಹಾ ಪರ್ವ:
ದಿಲ್ಲಿ ವಾಸಿಗಳಿಗೆ ನೀರು ಉಚಿತ ಎಂಬ ಆಮ್ ಆದ್ಮಿ ಪಕ್ಷದ (AAP) ಸರ್ಕಾರದ ಘೋಷಣೆಯ ಹಿಂದೆ, DJB (Delhi Jal Board) ಆಂತರಿಕ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ಪ್ರಕಾರ ಸುಮಾರು ₹1,40,000 ಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ಬಿಲ್ಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ವಿಭಾಗಗಳು ಪಾವತಿಸಿಲ್ಲ.
ಈ ಬಾಕಿ ಬಿಲ್ಗಳಲ್ಲಿದ್ದೇನು?
ನಿವಾಸ ಭವನಗಳು (Residential users) – ₹23,000 ಕೋಟಿ
ವಾಣಿಜ್ಯ ಕಂಪನಿಗಳು (Commercial Establishments) – ₹41,000 ಕೋಟಿ
ಸರ್ಕಾರಿ ಇಲಾಖೆ/ಸಂಸ್ಥೆಗಳು (Govt Depts.) – ₹26,000 ಕೋಟಿ
ಪಾಲಿಕೆ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬೋರ್ಡ್ಗಳು, ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು – ₹14,000 ಕೋಟಿ
ಪರಿವಾಹನ, ಟ್ರೇಡ್ ಸೆಕ್ಟರ್, ಪೈಪ್ಲೈನ್ ನಷ್ಟಗಳು – ₹36,000 ಕೋಟಿ
ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಾವತಿಗೆ ಗಡುವು?
DJB ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಈಗ ಸರ್ಕಾರದ ಪರವಾಗಿ ಬಾಕಿ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿಗೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಕಾಲಗಟ್ಟಿ ಗಡುವು ನೀಡಿರುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಈ ಗಡುವಿಗೆ ಗಮನಕೊಡದವರು ಕಠಿಣ ಕ್ರಮ ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
“ಜಾಗತಿಕ ನೀರಿನ ಅವಶ್ಯಕತೆಯ ನಡುವೆಯೂ ಹೀಗೆ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮಾಡುವಂತಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಬಿಲ್ ವಸೂಲಾತಿ ಇಲಾಖೆ ಈಗ ಪ್ರತಿ ಮನೆಗೆ ನೋಟಿಸ್ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕೆಲವು ಕಡೆ ಜಲ ಪೂರೈಕೆ ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇದೆ,” ಎಂದು DJB ಸದಸ್ಯರು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಪಾವತಿಸದೇ ಇರುವ ಇಲಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೀಗಿದೆ ಸ್ಥಿತಿ:
ನಗರ ಪಾಲಿಕೆಗಳು: ವಿವಿಧ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀರು ತಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಸಂಬಂಧಿತ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸಾಲ ಪಾವತಿ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯವನ್ನೇ ತೋರಿಸುತ್ತಿವೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಎಸ್ಟೇಟ್ಗಳು: ಕೆಲವು ದೆಹಲಿ ಕೇಂದ್ರಿತ ಕೇಂದ್ರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ನೀರಿನ ಖರ್ಚು ಕೂಡ DJB ಮೇಲೆ ಉಳಿದಿದೆ.
ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಶಾಲೆಗಳು: ನೀರಿನ ಬಿಲ್ಗಳನ್ನು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪಾವತಿಸಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಬಾಕಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.
ರಾಜಕೀಯ ಆರೋಪ ಪ್ರತ್ಯಾರೋಪ:
ಈ ಘಟನೆ ರಾಜಕೀಯ ವಲಯದಲ್ಲೂ ಭಾರಿ ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕರ ಪ್ರಕಾರ AAP ಸರ್ಕಾರ ತಂತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ. AAP ನಾಯಕರು ಇದನ್ನು ಹಿಂದಿನ ಸರ್ಕಾರಗಳ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೆ ಹೊರೆ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಕೇಜ್ರಿವಾಲ್ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ:
AAP ನಾಯಕರ ಪ್ರಕಾರ, “ನಾವು ಉಚಿತ ನೀರನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದಿದ್ದರೂ, ಅದು ನಿಗದಿತ ಗರಿಷ್ಠ ಬಳಕೆಗೆ ಮಾತ್ರ. ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬಳಕೆದಾರರು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನೀರಿನ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿಸಲೇಬೇಕು. ಇದನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸುತ್ತಿರುವವರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.”
ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಮೂಲವೇನು?
1. ಮೆಟರ್ ಲಭ್ಯತೆ ಮತ್ತು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು: ಸುಮಾರು 45% ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಮೆಟರ್ ಇಲ್ಲ.
2. ಪೂರಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಕೊರತೆ: DJB ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, 33% ನೀರು ಕಳೆಯುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ನಷ್ಟವಾಗುತ್ತಿದೆ.
3. ವಿತರಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ದುರವಸ್ಥೆ: ಕೊಳಕು, ಲಿಕೇಜ್, ಸರಿಯಾದ ಪೈಪಿಂಗ್ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವೈಫಲ್ಯ.
4. ಸಂಚಿತ ಬಿಲ್ ಗಳ ವಸೂಲಿ ಅಭಾವ: ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನವೀಕರಣಗೊಂಡಿಲ್ಲದ ಬಿಲ್ಗಳು ಇನ್ನೂ DJB ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿವೆ.
ಮುಂದೆ ಯಾವ ಆಯ್ಕೆಗಳು?
ವಿವರ ಪಟ್ಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ: DJB ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸಾಲಗಾರರ ಪಟ್ಟಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.
ಗೃಹ ಸಂಪರ್ಕದ ಕಡಿತ: ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪಾವತಿ ಗಡುವು ಮೀರುವ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಪೂರೈಕೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಳ್ಳಲಿದೆ.
ವೈದ್ಯಕೀಯ, ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಶಿಫಾರಸು: ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಿಗೆ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಮಯ ಗಡಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮೀಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಆನ್ಲೈನ್ ಬಿಲ್ಲಿಂಗ್ ಅಭಿಯಾನ: ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಪ್ರಚೋದನೆ ನೀಡಲು ಆಪ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಜಾರಿಯಾಗಲಿದೆ.
ನೀರು ಉಚಿತವಲ್ಲ!
ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ನೀರು ಮೂಲಭೂತ ಹಕ್ಕಾದರೂ ಅದರ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಖರ್ಚು ಆಗುತ್ತದೆ. ನಿರಂತರ ನೀರಿನ ಪೂರೈಕೆ, ನಿಕಾಸಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಶುದ್ಧೀಕರಣ—all require sustained funding. DJB ಹೇಳುವ ಪ್ರಕಾರ, “ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳು 1.2 ಕೋಟಿ ಜನರಿಗೆ ನೀರು ತಲುಪಿಸಲು ಸರಾಸರಿ ₹300 ಕೋಟಿ ವೆಚ್ಚವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಉಳಿಸಬೇಕಾದರೆ ಎಲ್ಲರೂ ತಮ್ಮ ಪಾತ್ರ ಪೂರೈಸಬೇಕು.”
ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ:
> “ನಾವು ತಿಂಗಳಿಗೆ 15 KL ಉಚಿತ ನೀರು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಮೆಟರ್ ಸರಿಯಾದಂತೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಬಿಲ್ಗಳು ಊಹಾಪೋಹದಂತೆ ಬರುತ್ತಿವೆ,” – ರೇಖಾ, ಲಕ್ಷ್ಮೀನಗರ ನಿವಾಸಿ
> “ನಾನೊಬ್ಬ ಟೀ ಸ್ಟಾಲ್ ಮಾಲೀಕ. ಬಿಲ್ ₹12,000 ಆಗಿದೆ. ನಾನು ಅಷ್ಟಷ್ಟು ನೀರು ಬಳಸಿಲ್ಲ. ಇದು ಪರಿಷ್ಕಾರ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ,” – ರಾಜೇಶ್, ಸೋನಿಯಾ ವಿಹಾರ್
ನೀರಿನ ಬಿಲ್ ಪಾವತಿ ಸಮಸ್ಯೆ ದೆಹಲಿ ನಗರದ ಆರ್ಥಿಕ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನೂ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. DJB ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಜನಪರ ಅಭಿಯಾನದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಕಾನೂನು ಕ್ರಮವರೆಗೆ ಎಲ್ಲ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನೂ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜನರು ನೀರಿನ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಅರಿತು, ಬಿಲ್ ಪಾವತಿಸಿ, ಜವಾಬ್ದಾರಿಯುತ ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
ಸಂಪಾದಕೀಯ ನೋಟ:
“ನೀರನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡುವುದು ಒಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ದತ್ತು, ಆದರೆ ಅದನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಬದಿಗೊತ್ತಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಶುದ್ಧ ನೀರು ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ನಿಲುವಿಗೆ ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಬೇಕಿದೆ.”
Leave a Reply